فرش دستباف به‌عنوان یک هنر-صنعت سودآور در ارتقای تولید ناخالص داخلی و رونق اقتصاد ملی نقش بسیار ارزنده‌ای دارد که این امر اهمیت حمایت مسئولان برای توسعه صادرات این محصول را دوچندان می‌کند.

به گزارش حرف شما فرش دستباف، نماد هنرمندی مردم ایران در بین ملت‌های مختلف است و جهان هنر ایران را با فرش دستباف می‌شناسد. فرش دستباف ایرانی بهترین و زیباترین نوع فرش در دنیا است و حدود یک‌سوم فرش دستباف کل دنیا در ایران بافته می‌شود. با این اوصاف می‌طلبد برای توسعه صادرات فرش تمهیدات و راهکارهای مختلف در دستور کار قرار گیرد؛ چراکه صادرات فرش دستباف در توسعه اقتصاد نیز بسیار مؤثر است.

کل صادرات فرش در چهارماهه ابتدای سال جاری هزار و ۹۸۳.۸  تن به ارزش ۹۹.۶ میلیون دلار بوده که این رقم در سال ۹۶، هزار و ۲۳۰.۷ تن به ارزش ۸۹ میلیون دلار بوده است که ۶۱.۱ درصد به لحاظ وزنی و ۲۱.۴ درصد به لحاظ ارزشی رشد داشته است.

تقاضا برای این هنر-صنعت اصیل ایرانی همچنان در آمریکا وجود دارد و تحریم مانع از برآورده شدن آن نمی‌گرددطی چند سال گذشته به خاطر رفع برخی تحریم‌ها شاهد نشستن خنده بر تاروپودهای فرش دستباف بودیم ولی با بازگشت تحریم‌ها نگرانی‌هایی در مورد صادرات فرش دستباف وجود دارد.

رئیس مرکز ملی فرش ایران در واکنش به این موضوع گفت: فرش دستباف ایرانی ازجمله اولین کالاهایی بود که از سوی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده آمریکا در فهرست کالاهای تحریمی قرار گرفت، درحالی‌که مردم آمریکا نباید از فرش دستباف ایرانی محروم بمانند و این اقدام به‌شدت از سوی ایران محکوم می‌شود؛ اگرچه رشد صادرات فرش دستباف ایرانی به آمریکا طی ۴ ماهه ابتدای سال جاری هم به‌خوبی نشان داد که تقاضا برای این هنر-صنعت اصیل ایرانی همچنان در آمریکا وجود دارد و تحریم مانع از برآورده شدن آن نمی‌گردد.

تولید فرش بر اساس نیاز بازار جهانی، یکی از ضرورت‌ها در برهه کنونی است

و اما نماینده مردم زنجان در مجلس شورای اسلامی در این زمینه معتقد است که متأسفانه صادرات فرش وضعیت خوبی نداشته و تصمیماتی که دولت گرفته است، در جهت تشویق برای واردات بود و نه صادرات.

علی وقف چی  می‌گوید: امیدواریم با آزادسازی ارز  به مجموعه‌های صادراتی فرصت داده شود تا از حداقل ظرفیت‌ها استفاده ببرند.

وقف چی  در گفتگو با خبرنگار مهر، می‌افزاید: یکی از نقدها و نابسامانی‌ها این است که ما متأسفانه بازارهای جهانی در ارتباط با فرش را نشناختیم و روی آن کار نکردیم.

وی با اشاره به اینکه تولید فرش بر اساس نیاز بازار جهانی، یکی از ضرورت‌ها در برهه کنونی است، ادامه می‌دهد:  ما فکر می‌کنیم آنچه در گذشته می‌بافتیم بهترین است ولی باید بر اساس خواسته‌ها و نیازهای بازار جهانی رویکرد  خود را تغییر بدهیم.

ظرفیت بالای فرش ایران در دنیا باعث شده است که از این محصول به‌عنوان پاسپورت معنوی ایران در جهان یاد کنیموقف‌چی با بیان اینکه ظرفیت بالای فرش ایران در دنیا باعث شده است که از این محصول به‌عنوان پاسپورت معنوی ایران در جهان یاد کنیم، می‌افزاید: امروز یکی از ضرورت‌ها در این حوزه، توجه به فرش به‌خصوص به‌عنوان یک هنر و صنعت دستی است.

وی با اشاره به اینکه علی‌رغم تحریم کشورمان، امروز شاهد حضور فرش ایران در خانه‌های مردم آمریکا به‌عنوان تابلوفرش و کف‌پوش هستیم، تصریح می‌کند: این حضور، حاکی از جایگاه غنی فرهنگی ما است و باید این ظرفیت را تقویت کنیم.

نماینده مردم زنجان و طارم در خانه ملت با تأکید بر اینکه اصلی‌ترین ضرورت امروز که باید به آن توجه کنیم، تکیه نکردن به دولت‌ها و تقویت بخش خصوصی است، ادامه داد: هرچند که این به معنی توجه نکردن به تصمیمات کلان کشور نیست.

وقف‌چی با اشاره به اینکه اگر برخی از مسائل را رعایت کنیم، قطع یقین کماکان میدان‌دار بازار جهانی فرش خواهیم بود، اظهار کرد: یکی از این بحث‌ها، بحث استانداردسازی محصولات مختلف فرش ازجمله مواد اولیه، ابزارآلات، لوازم تولید، نیروی انسانی و … است که حتماً باید به‌سرعت در دستور کار قرار گیرد.

نماینده مردم زنجان در مجلس شورای اسلامی افزود: نکته دوم در این زمینه بحث بازار است. متأسفانه تولیداتمان بازار محور نیست و این بدان معنی است که محصولاتمان را بر اساس نیاز بازار تولید نکرده‌ایم، به همین خاطر امروز باید رویکردمان را صد درصد تغییر دهیم و حتماً باید نیازهای جهانی فرش را ببینیم و بر اساس نیازهای جهانی، این محصول ارزشمند را تولید کنیم.

وقف چی بر لزوم اطلاع یافتن ذی‌نفعان از قوانین مصوب در بحث فرش تأکید و تصریح کرد: در حال حاضر ما قانون حمایت از استادکاران و فعالان صنایع‌دستی را داریم که متأسفانه قریب به‌اتفاق مسئولان و خود ذی‌نفعان، اطلاعی از این قوانین ندارند و در نتیجه نمی‌توانند از فرصت‌هایی که در کشور وجود دارد، استفاده کنند.

وی خاطرنشان کرد: موضوع بعدی که باید به‌ویژه در وضع کنونی به آن توجه شود، بحث پرورش کرم ابریشم است که بی‌شک یکی از ضرورت‌ها است و متأسفانه در این زمینه با واردات بیش‌ازحدی مواجه هستیم، این در حالی است که می‌توانیم تکنولوژی تولید و فناوری کرم ابریشم را در کشور داشته باشیم.

فرش شناسنامه دوم زنجان است

در همین زمینه رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه زنجان بیش از ۵۰ هزار بافنده فرش دارد، گفت: در گذشته برخی افراد فعال در صنعت قالیبافی نتوانسته بودند از تسهیلات بیمه استفاده کنند ولی خوشبختانه با پایشی که توسط سازمان تأمین اجتماعی استان زنجان گرفت، قالیبافان واقعی بیمه شدند.

ناصر فغفوری ابراز می‌کند: فرش شناسنامه دوم زنجان است و بااین‌حال باید فرش زنجان جایگاه خود را پیدا کند.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان اظهار می‌کند: ۴۵ درصد فرش‌های صادراتی استان زنجان فرش ابریشم و ۵۵ درصد فرش پشمی و تابلوفرش است و بخش عمده‌ای از فرش‌های ابریشم بافته‌شده در استان صادر می‌شود.

فغفوری ادامه می‌دهد: استان زنجان در بحث صنعت فرش ظرفیت‌های خوبی دارد و باید زیرساخت‌های لازم برای تحقق این امر مهم موردتوجه قرار گیرد.

مدیرعامل اتحادیه فرش روستایی استان زنجان نیز با بیان اینکه صادرات فرش استان با چالش مواجه است، ابراز می‌کند: فرش هم به‌عنوان یک کالا دستخوش وضعیت اخیر کشور شده و با گران شدن دلار قیمت مواد اولیه افزایش ۵۰ درصدی داشته است و حتی قیمت مواد اولیه فرش ابریشم ۱۵۰ درصد رشد داشته است.

ناصر باباخانی با بیان اینکه توسعه صادرات فرش دستباف نیازمند تأمین زیرساخت‌هایی است، ادامه می‌دهد: باید تسهیلات ویژه برای تولیدکنندگان فرش دستباف ارائه شود.

وی با بیان اینکه ۸۵ درصد از فرش دستباف کشور در روستاها تولید می‌شود و این استان هم از این امر مستثنا نیست، ابراز می‌کند: تنها ۱۰ الی ۱۵ درصد فرش دستباف در مناطق شهری بافته می‌شود.

فرش دستباف، مکمل کشاورزی است

باباخانی، فرش دستباف را مکمل کشاورزی در استان عنوان کرده و می‌گوید: باید این صنعت حمایت شود؛ چراکه درآمد و معیشت روستاییان را تأمین کرده و از مهاجرت روستاییان به شهرها نیز جلوگیری می‌کند.

مدیرعامل اتحادیه فرش روستایی استان زنجان ابراز می‌کند: متأسفانه با گران شدن دلار، توان خرید مردم نیز کم شده و روستاییان برای تولید فرش، مواد اولیه را از سازمان می‌خواهند و خواهان این هستند که سرمایه‌گذاری را ما انجام بدهیم.

صنعت فرش امروز در اقتصاد استان می‌تواند نقش مؤثری را ایفا کند ولی تحقق این امر مهم نیازمند پرداخت تسهیلات و رفع چالش‌ها و کاهش قیمت تمام‌شده مواد اولیه است.

رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان هم در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار می‌کند: طی چهارماهه اول امسال میزان صادرات فرش دستباف استان سه میلیون و ۷۸۵ هزار دلار بوده است.

محسن جعفری می‌افزاید: طی سال گذشته در همین بازه زمانی میزان صادرات فرش استان سه میلیون و ۸۸۰ هزار دلار بوده و در سال‌جاری سه درصد کاهش صادرات فرش دستباف استان بوده است.

فرش استان زنجان به کشورهای حوزه خلیج‌فارس، آلمان، کانادا، روسیه، لبنان، ایتالیا، برزیل، فرانسه و انگلیس صادر می‌شودرئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان تأکید می‌کند: فرش استان زنجان به کشورهای حوزه خلیج‌فارس، آلمان، کانادا، روسیه، لبنان، ایتالیا، برزیل، فرانسه و انگلیس صادر می‌شود.

جعفری با بیان اینکه هدف‌گذاری امسال برای صادرات فرش دستباف استان زنجان ۱۲ میلیون دلار است، می‌گوید: در سال‌های گذشته فرش استان به کشور آمریکا نیز صادر می‌شد که این امر امروز محقق نمی‌شود.

رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان ادامه می‌دهد: کیفیت فرش دستباف استان زنجان بسیار خوب شده و همچنین طبیعی بودن مواد اولیه فرش زنجان شامل پشم، ابریشم و رنگ باعث افزایش کیفیت این فرش‌ها می‌شود.

وی در خصوص وضعیت فرش دستباف در زنجان نیز اظهار می‌کند: شرایط سیاسی کشور، دست تاجر فرش و قالی‌باف نیست و کاهش ۲ درصدی صادرات فرش دستباف زنجان طی چهارماهه امسال نیز در نتیجه این تحولات بوده است.

رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان با بیان اینکه فرش ابریشم زنجان بیشترین مشتریان خود را از کشورهای چین، روسیه و ژاپن دارد، ابراز می‌کند: صادرات فرش ابریشم به این کشورها برای استان خوب است.

زنجان در بحث صادرات فرش دستباف تاجر بومی ندارد

جعفری به چالش‌های فرا روی صادرات فرش دستباف در استان زنجان نیز اشاره‌کرده و می‌گوید: نبود تجار بومی، چالش دیگر صادرات فرش دستباف استان است؛ در دهه ۷۰ و ۸۰ این استان ۲۵ تاجر فرش داشت ولی امروز آن‌ها یا پیر شده‌اند و جانشینی برای خود نداشتند و یا اینکه وارد مشاغل دیگر شدند.

وی خاطرنشان می‌کند: تورم داخلی کشور چالش دیگری در صادرات فرش دستباف استان است و این تورم کشورمان برای کشورهای اروپایی قابل‌پذیرش نیست؛ چراکه قیمت تمام‌شده در کشور بالا است و کشورهای اروپایی این تورم را قبول نمی‌کنند.

جعفری بیان می‌کند: گران شدن مواد اولیه برای تولید فرش، چالش دیگری است که فرا روی صادرات فرش در استان است.

افزایش قیمت مواد اولیه فرش، تولید را کند می‌کند

رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان می‌گوید: قیمت مواد اولیه ۵۰ الی ۶۰ درصد افزایش پیداکرده و این امر باعث می‌شود تولیدکننده رغبتی برای خرید نداشته باشد که این مهم خود را در صادرات به عینه نشان می‌دهد.

وی یادآور می‌شود: اعمال تحریم‌های اقتصادی، کاهش قدرت خرید مصرف‌کنندگان و قیمت بالای تمام‌شده فرش باعث کاهش میزان صادرات فرش دستباف استان می‌شود.

فرش زنجان با همه مشکلات و چالش‌ها ظرفیت‌های شکوفا نشده بسیاری دارد که پشت دیوار بی‌توجهی پنهان مانده و لازم است با نگاه ویژه برای رفع موانع و مشکلات زمینه بالندگی بیشتر این هنر-صنعت سودآور مهیا شود.

انتهای پیام/مهر