وزارت آموزش و پرورش برنامه‌ها و چالش‌های فراوانی در هر دوره را شاهد است، اما اکنون حضور ۱۱۰۶ روزه علی اصغر فانی را در رأس سکان نظام تعلیم و تربیت کشور مورد بررسی قرار می‌دهیم.

به گزارش حرف شما، وزارت آموزش و پرورش یکی از نهادهای حاکمیتی در جمهوری اسلامی ایران محسوب می شود که به نوعی بزرگترین وزارتخانه کشور است.

این وزارتخانه پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران تاکنون ۱۲ وزیر را در رأس تعلیم و تربیت تجربه کرده است.

«غلامحسین شکوهی»، «شهید محمد علی رجایی»، «شهید محمدجواد باهنر»، «مرحوم علی اکبر پرورش»، «سید کاظم اکرمی»، «محمدعلی نجفی»، «حسین مظفر»، «مرتضی حاجی»، «محمود فرشیدی»، «علیرضا علی احمدی»، «حمید رضا حاجی بابایی» و «علی اصغر فانی» به عنوان وزرای آموزش و پرورش از بدو انقلاب اسلامی تاکنون هستند.

فانی از ۲۷ مهر ۱۳۹۲ با نظر حسن روحانی رئیس جمهوری کشورمان به عنوان وزیر پیشنهادی دولت به مجلس شورای اسلامی معرفی شد و مجلس نیز در پنجم آبان ماه همان سال با استماع سخنان موافقان و مخالفان در نهایت با ۱۸۵ رأی موافق، ۵۳ رأی مخالف و ۲۴ رأی ممتنع او را به عنوان وزیر این وزارتخانه پذیرفت.

از پنجم آبان ۱۳۹۲ تا امروز ۱۰۳۶ روز از حضور فانی در وزارت آموزش و پرورش می گذرد؛ اما اگر میزان سرپرستی وی در آموزش و پرورش را محاسبه کنیم باید ۷۰ روز به حضور فانی در آموزش و پرورش اضافه کنیم زیرا در ۲۷ مرداد ۱۳۹۲ سرپرست وزارت آموزش و پرورش شد.

در مجموع با احتساب دوره سرپرستی، ۱۱۰۶ روز است که فانی سکان دستگاه تعلیم و تربیت کشور را در دست گرفته است.

اما بررسی اجمالی به برنامه‌های وزیر آموزش و پرورش در بدو ورود به این دستگاه بزرگ را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

ردیف برنامه پیشنهادی «فانی» در ۲۸ مهر ۹۲ میزان تحقق برنامه‌های وزیر آموزش و پرورش
۱

ایجاد مفاهیم مشترک و عزم ملی برای همکاری هر چه بیشتر نهادهای قانونگذار و دستگاه‌های اجرایی؛ برای تحقق اهداف تحول بنیادین آموزش و پرورش

 ۲۸ تفاهم‌نامه همکاری طی ۳ سال گذشته با سایر نهادها امضا شد
۲ تدوین نقشه راه مدون و یکپارچه و در برگیرنده همه برنامه‌های لازم برای تحقق زیرنظام»‌های سند تحول بنیادین؛ با تاکید بر بهره‌گیری حداکثری از ظرفیت قوانین و اسناد بالادستی نقشه راه سند تحول بنیادین در ۱۱ مرداد ۱۳۹۴ رونمایی شد
۳ توانمندسازی نیروی انسانی و افزایش صلاحیت‌ها و شایستگی‌های حرفه‌ای و مهارتهای علمی و تخصصی معلمان یکی از سیاست‌های آموزش و پرورش است که هنوز تحقق جدی نداشته است
۴ ظرفیت‌سازی نهادها در سطح مختلف؛ به منظور تقویت دانش فنی، ایجاد انگیزه و جلب مشارکت کلیه عوامل موثر، به ویژه نهاد خانواده تلاش‌هایی برای انجام این موضوع انجام شد، اما اتفاق ویژه و خاصی در سه سال اخیر رخ نداد
۵ اجرای تدریجی؛ هوشمندانه و به دور از شتابزدگی برنامه‌ها؛ متناسب با اولویت و تامین زیرساخت‌های کلدی و فراهم آوردن بسترهای اجرایی مورد نیاز اجرای هدایت تحصیلی در سال تحصیلی جاری مشکلات بسیاری را برای مردم ایجاد کرد
۶ توجه جدی به اقتصاد آموزش و پرورش؛ در همه سطوح تصمیم‌گیری و تلاش برای ارتقای بهره‌وری منابع موجود و تامین منابع جدید در سه سال گذشته آموزش و پرورش همواره با کسری بودجه و مشکلات اعتباری مواجه بود و فرصت توجه به اقتصاد آموزش و پرورش نشد
۷ کاهش تمرکز و تفویض اختیار به ادارات کل استان‌ها، ادارات مناطق و مدارس؛ با تاکید بر تعیین و اجرای استانداردها و شاخص‌های مربوط (ملی و استانی) یکی از مصداق‌های این موضوع برگزاری آزمون استخدامی در سال ۱۳۹۴ بود که البته با مشکلاتی هم همراه شد
۸ نظارت، ارزیابی و پایش مستمر برنامه‌ها، فعالیت‌ها و نتایج آنها. عدم اطلاع رسانی در خصوص نظارت‌ها از سوی آموزش و پرورش باعث شده است که نهادهای نظارتی دیگر همچون سازمان بازرسی، سازمان تعزیرات و مجلس شورای اسلامی به مسائل آموزش و پرورش ورود کنند

اما نگاهی اجمالی به برخی فعالیت‌ها و عملکرد آموزش و پرورش در دولت یازدهم خواهیم داشت.

ردیف برخی برنامه‌ها و فعالیت‌های آموزش و پرورش در سه سال اخیر
۱ ایجاد اصلاحات در کتاب پایه ششم
۲ تألیف ۱۴۰ عنوان کتاب جدید برای پایه متوسطه دوم
۳ ورود ۴ کتاب «انسان و محیط زیست»، «تفکر و سواد رسانه‌ای»، «سلامت و بهداشت» و «کار و فناوری» به پایه دهم
۴ رشد ۸۲ درصدی بودجه آموزش و پرورش از ۱۶٫۸ هزار میلیارد به ۳۰٫۵ هزار میلیارد
۵ پیش بینی اعتبار ۴۵۰۰ میلیارد تومانی برای پرداخت پاداش پایان خدمت فرهنگیان
۶ دو سوم فضاهای آموزشی کشور ایمن است
۷ در سال گذشته ۱۱۰ مدرسه تک دانش‌آموزی در کشور داشتیم
۸ ساماندهی و بهسازی منابع انسانی، یکی دیگر از سیاست‌های راهبردی آموزش و پرورش است
۹ توسعه مشارکت یکی از سیاست‌های آموزش و پرورش است
۱۰ تصویب آیین‌نامه مدارس چند پایه و اساسنامه مدارس عشایری
۱۱ در پیش‌دبستانی تحت پوشش از ۳۸٫۲ درصد به ۵۷ درصد در سال جاری رسید و برای نخستین بار ۵۰ میلیارد تومان اعتبار برای توسعه آن پیش‌بینی شده است
۱۲ میزان تحت پوشش دانش‌آموزان در دوره متوسطه اول ۹۴ درصد است
۱۳ میزان تحت پوشش دانش‌آموزان در دوره دوم متوسطه نیز به ۸۲ درصد رسیده است
۱۴ میزان حضور دانش‌آموزان غیردولتی از ۸٫۵ درصد به ۱۱٫۳۷ درصد افزایش یافته‌ است
۱۵ احیای ۶۵۰ دارالقران در مدارس
۱۶ سرانه فضای آموزشی هر دانش‌آموز در سه سال اخیر افزایش و از ۴٫۸۶ مترمربع به ۵٫۰۷ مترمربع برای هر دانش‌آموز رسیده است
۱۷ میانگین حقوق کارکنان آموزش و پرورش در سال ۱۳۹۲ یک میلیون و ۲۹۰ هزار تومان بود که در سال ۱۳۹۵ به ۲ میلیون و ۳۸۰ هزار تومان رسیده است
۱۸ سنجش سلامت نوآموزان پیش‌دبستانی برای کودکان عشایری رایگان شد که رقمی بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان را شامل می‌شود
۱۹ در حال حاضر ۷۵۰۰ دانش‌آموز و مهارت‌آموز در دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تحصیل می‌کنند
۲۰ در مجموع حدود ۲۲ تا ۲۳ هزار فارغ‌التحصیل دانشگاه فرهنگیان به عنوان اولین خروجی این دانشگاه امسال وارد آموزش و پرورش می‌شوند
۲۱ در گذشته ۲۹۸ پژوهش‌سرای دانش‌آموزی وجود داشت که در ۲ سال اخیر این تعداد به ۵۰۰ پژوهش‌سرا افزایش یافت
۲۲ در سال ۱۳۹۱ میانگین معدل ۱۱٫۲۳ بود و درصد قبولی ۷۶٫۳ درصد بود که این میانگین معدل در سال ۱۳۹۵ به ۱۲٫۴۶ و درصد قبولی به۸۴٫۵۱  رسید
۲۳ ۴۷ هزار دانش‌آموز پایه اول دبستان در دو سال گذشته مردود شدند
۲۴ نظام رتبه بندی معلمان برای فرهنگیان بالای ۶ سال سابقه فعالیت از مهر ۹۴ اجرایی شد
۲۵ تحلیل نمرات امتحانی مدارس غیردولتی در برخی نقاط کشور نشان از اسف بار بودن شرایط دارد
۲۶ اکنون ۳۷۲ هزار و ۷۱ دانش‌آموز در ۱۳۴۷ مدرسه شاهد سراسر کشور و ۴۲ هزار دانش‌آموز در ۲۹۰ مدرسه ایثارگران مشغول تحصیل هستند
۲۷ طرح شهاب برای شناسایی استعدادهای برتر در مدارس دولتی سال گذشته ۳۸۶ هزار دانش‌آموز را در بر گرفت
۲۸ در حال حاضر کمتر از یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر از جامعه هدف سوادآموزی در کشور یعنی ۱۰ تا ۴۹ سال، بیسواد هستند
۲۹ در سال گذشته ۲۵ هزار کودک بازمانده از تحصیل شناسایی شدند
۳۰ حدود ۴۰۰ هزار پناهنده در ایران تحت پوشش تحصیلی قرار گرفتند
۳۱ معلمان آموزش و پرورش استثنایی با ۲۵ سال کار بازنشسته می‌شوند
۳۲ پروژه‌های آموزشی سازمان نوسازی مدارس در سال ۱۳۹۲، ۱۲۱۶ پروژه بود که در سال ۱۳۹۴ این تعداد به ۲ هزار پروژه آموزشی رسیده است
۳۳ در سال ۱۳۹۲ تعداد ۲۱۱ هزار کلاس درس با بخاری گرم می‌‌شد که تاکنون نیمی از آنها یعنی ۱۰۷ هزار کلاس درس با بخاری نفتی و گازی خداحافظی کردند

برخی مشکلات و چالش‌هایی که آموزش و پرورش با آنها مواجه است.

ردیف برخی مشکلات و چالش‌های آموزش و پرورش که هنوز وجود دارد
۱ عدم اختصاص سرانه کافی به مدارس
۲ دریافت پول اجباری در مدارس دولتی در هنگام ثبت نام، توزیع کارنامه و حین سال تحصیلی
۳ عدم نظارت کافی بر مدارس غیردولتی
۴ دریافت وجوه کلان و چند ۱۰ میلیونی در مدارس غیردولتی
۵ عدم پرداخت به موقع پاداش پایان خدمت فرهنگیان
۶ عدم رضایت کافی فرهنگیان از بیمه تکمیلی
۷ یک سوم فضاهای آموزشی کشور نا ایمن هستند
۸ عدم توازن نیروی انسانی در آموزش و پرورش همچنان یکی از چالش‌های اصلی محسوب می‌شود
۹ عدم برداشت صحیح از موضوع توسعه مشارکت و اجبار به دریافت وجه در مدارس
۱۰ تعطیل شدن هزاران مدرسه قرآنی در کشور
۱۱ در سه سال اخیر ورودی دانشگاه فرهنگیان به شدت کاهش یافته است
۱۲ مردودی ۴۷ هزار اول دبستانی در ۲ سال اخیر
۱۳ وضعیت نمرات امتحانات نهایی دانش آموزان مدارس غیردولتی مساعد نیست
۱۴ کاهش تعداد مدارس استعدادهای درخشان در چند سال اخیر
۱۵ تکمیل نشدن و کندی اجرای پروژه‌های آموزشی نیمه تمام
۱۶ عدم حفظ جایگاه، منزلت و شأن معلمان
۱۷ عدم وجود امکانات و تسهیلات رفاهی برای معلمان
۱۸ عدم وجود برنامه‌های ورزشی اثربخش در مدارس
۱۹ وجود کلاسهای چند پایه و مختلط
۲۰ کمبود نیروی خدماتی مانند سرایدار وخدمتگزار
۲۱ خروج نیروهای متخصص وبا تجربه وکیفی از مناطق محروم
۲۲ وجود مشکلات عدیده همچون غذا در مدارس شبانه روزی
۲۳ سهم پایین آموزش و پرورش در برنامه ششم توسعه
۲۴ عدم توجه و گسترش فناوری و تجهیزات الکترونیکی در مدارس و هنرستان ها
۲۵ حرکت به سمت خصوصی شدن آموزش و پرورش
۲۶ خروج انبوه نیروی انسانی از آموزش و پرورش و جذب اندک
۲۷ بدهی بیش از ۴ هزار میلیارد تومان آموزش و پرورش به فرهنگیان

به گزارش فارس، آموزش و پرورش همواره در تمام سالهای فعالیت خود با مشکلات و چالش‌هایی مواجه بوده است که مختص این دوره نیست؛ کمک تمام سازمانها و نهادها می‌تواند سنگینی باری که روی دوش دستگاه تعلیم و تربیت است را کاهش دهد.

از طرفی چند روزی است که موضوع استیضاح علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش در مجلس شورای اسلامی در دست بررسی است، اما آیا با رفتن فانی از آموزش و پرورش و آمدن فردی جدید در مدت زمان اندک تا پایان فعالیت دولت یازدهم، اتفاقی شگرف و رو به بهبود در آموزش و پرورش رخ خواهد داد یا اینکه شرایط از آنچه که وجود دارد بدتر خواهد شد؟

باید منتظر بود و دید که در نهایت سرنوشت فانی در جریان استیضاح در مجلس چگونه رقم خواهد خورد ضمن اینکه در سال گذشته نیز تلاش برای استیضاح وی نتیجه‌ای به همراه نداشت و نمایندگان مجلس مجددا به وی رأی اعتماد دادند.

حال باید دید نظر فرهنگیان، معلمان، اولیای دانش آموزان و هر فردی که با این دستگاه عظیم و بزرگ در ارتباط است چیست؛ مخاطبان گرامی می‌توانند با ارسال نظرات خود برنامه‌های انجام شده در سه اخیر آموزش و پرورش و همچنین فرصت‌هایی که از دست رفت و یا مشکلات پا بر جای کنونی را در ذیل گزارش مذکور قید کنند.

انتهای پیام/ منبع فارس